19 november 2024
In Nederland werken meer dan 1,2 miljoen mensen als zzp’er. Toch lijken veel van hen in de praktijk meer op een gewone werknemer dan op een zelfstandige. Dat is precies waar de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA), ingevoerd in 2016, verandering in wil brengen.
De wet is bedoeld om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Dit betekent dat iemand zich voordoet als zelfstandige, terwijl er volgens het arbeidsrecht eigenlijk sprake is van een dienstverband. De Wet DBA vraagt van opdrachtgevers en zzp’ers om goed naar hun samenwerking te kijken. Beide partijen moeten samen beoordelen of er écht sprake is van een zelfstandige opdrachtrelatie.
Wat betekent dit voor jou?
Zowel jij als opdrachtgever als de zzp’er met wie je samenwerkt zijn verantwoordelijk voor een juiste beoordeling van jullie arbeidsrelatie. En let op: vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst weer handhaven. Dan loopt het handhavingsmoratorium namelijk af. Dit betekent dat onterecht werken als zzp’er kan leiden tot naheffingen en boetes.
“Vanaf 2025 kun je niet meer zomaar een zzp-constructie gebruiken zonder risico’s.”
Waarom wordt er vanaf 1 januari 2025 weer gehandhaafd?
De Belastingdienst heeft aangekondigd per 1 januari 2025 weer te gaan handhaven op schijnzelfstandigheid. Maar waarom? Het sociale stelsel in Nederland steunt op belastingen en premies die door werkgevers en werknemers worden betaald. Hiermee worden zaken geregeld zoals:
- Uitkeringen bij arbeidsongeschiktheid of werkloosheid
- Opbouw van vakantiegeld
- Pensioenopbouw
Een medewerker kan aanspraak maken op het sociale stelsel bij arbeidsongeschiktheid of wegvallen van werk. Om dit te omzeilen, kun je als ondernemer een zzp’er inhuren. Als steeds meer mensen als zelfstandige werken, raakt dit systeem uit balans. Tot nu toe gaf de Belastingdienst enkel een aanwijzing als er sprake leek te zijn van schijnzelfstandigheid. Per 1 januari 2025 start de Belastingdienst weer met handhaving, onder andere door naheffen van loonbelasting en sociale premies. Hiermee willen ze voorkomen dat zzp-constructies worden misbruikt om sociale premies en belastingen te ontlopen.
Risico's bij schijnzelfstandigheid
Een zzp’er is zelf verantwoordelijk voor het treffen van voorzieningen in geval van werkloosheid, arbeidsongeschiktheid, ziekte en pensioen. Werk jij met een zzp’er die eigenlijk in dienst hoort te zijn? Dan kan de Belastingdienst vanaf 1 januari 2025 hier met terugwerkende kracht werkgevers- én werknemerslasten over heffen. Dit kan al snel oplopen tot (tien)duizenden euro’s. Bij kwaadwilligheid kan de Belastingdienst daarnaast ook nog een boete opleggen.
Naheffingen van loonheffingen en sociale premies
Als de Belastingdienst oordeelt dat een zzp'er eigenlijk in loondienst had moeten zijn, kun je als werkgever verplicht worden om loonheffingen en sociale premies tot maximaal 5 jaar terug (startend vanaf 1 januari 2025) te betalen. Deze naheffingen kunnen oplopen tot duizenden euro's per zzp’er.
Boetes
Naast naheffingen kunnen er ook boetes worden opgelegd. De Belastingdienst kan een boete opleggen van maximaal 100% van de verschuldigde loonheffingen als er sprake is van opzet of grove schuld.
Afdwingen van een arbeidsovereenkomst: verplichting voor contract voor onbepaalde tijd
Als blijkt dat er sprake is van schijnzelfstandigheid, kan de zzp’er achteraf een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd eisen. Dit betekent dat je verplicht kunt worden om de zzp’er in vaste dienst te nemen, inclusief alle bijbehorende rechten en plichten. Let op: dit is nu ook al het geval maar kan een extra kostenpost betekenen bovenop de naheffingen per 2025.
Achterstallige loonbetalingen en secundaire arbeidsvoorwaarden
Als de zzp'er als werknemer wordt beschouwd, kan hij ook achterstallig loon, vakantiegeld en andere arbeidsvoorwaarden zoals pensioen claimen. Dit kan voor werkgevers extra kosten met zich meebrengen, nog bovenop de eventuele naheffingen en boetes. Let op: dit is nu ook al het geval maar kan een extra kostenpost betekenen bovenop de naheffingen per 2025.
Geldt er een uitzondering voor mijn sector?
Nee. De Belastingdienst maakt géén onderscheid in sectoren bij de handhaving op schijnzelfstandigheid. De Tweede Kamer dringt aan op een risicogerichte handhaving. Dit houdt in dat er speciale aandacht zal zijn voor specifieke doelgroepen. Hieronder vallen onder andere gedwongen zelfstandigen, onderbetaling, evidente schijnzelfstandigen en arbeidsmigratieconstructies.
Hoe gaat de Belastingdienst controleren?
De Belastingdienst heft vanaf 1 januari 2025 het handhavingsmoratorium op en hanteert vanaf dan weer de normale regels. Vanaf dan geeft de Belastingdienst geen aanwijzingen meer. Wanneer zij schijnzelfstandigheid constateren, kun je te maken krijgen met naheffingen of boetes. De naheffingen kunnen alleen bij kwaadwilligheid verder teruggevorderd worden dan 1 januari 2025. De Belastingdienst zet 80 inspecteurs in die fulltime bedrijven gaan controleren die werken met zzp’ers. De nadruk ligt vooral op risicogroepen zoals gedwongen zelfstandigen, onderbetaalde zzp’ers en arbeidsmigranten.
100% DBA-proof personeel inhuren met Accres
Accres maakt personeel inhuren conform de wetgeving (zowel tijdelijk als vast) heel eenvoudig én voordelig. Door onze uitgebreide kennis van de wet- en regelgeving en ons brede scala aan dienstverleningen kunnen wij in iedere situatie de passende oplossing bieden. Onze consultants kijken graag met je mee, zodat jouw organisatie ook na 1 januari zorgeloos personeel kan inhuren.
